O tym, że sól kamienną wydobywa się w kopalni, wiedzą chyba wszyscy. Ale czy zastanawialiście się kiedyś, jak wytwarza się sól morską? My zobaczyliśmy miejsce jej produkcji podczas wycieczki na Maltę. Chodźcie z nami obejrzeć panwie solne na wyspie Gozo.
Zobacz najlepsze atrakcje na Malcie! Tutaj jest ciepło nawet zimą.
Co to są panwie solne? – zdjęcia
Panwie solne, nazywane również salinami, to doskonały przykład współpracy człowieka z naturą bez szkodliwego wpływu tego pierwszego na tę drugą. Baseny solankowe, podzielone na prostokąty lub kwadraty, zwykle tworzą na wybrzeżach ludzie (choć mogą też powstawać samoistnie). Ale to natura w czasie przypływu wypełnia je wodą morską i sprawia, że po odparowaniu cieczy człowiek może cieszyć się właściwie gotowym produktem.
Skrystalizowaną w panwi sól ludzie zbierają ręcznie przy użyciu prostych narzędzi rolniczych. Aby uzyskać jeden kilogram produktu, potrzeba ponad 20 litrów wody morskiej. Następnie sól przechodzi proces oczyszczania i pakowania. Tak przygotowany “towar” można sprzedawać nie tylko we własnym sklepie, ale też dystrybutorom czy restauratorom.
Niestety, produkcja soli morskiej została już mocno uprzemysłowiona na całym świecie. Chętnie fotografowane przez podróżników “prywatne” panwie solne na Malcie są raczej atrakcją turystyczną i podtrzymywaną z pokolenia na pokolenie tradycją. Niemniej jednak jest to jeden z najciekawszych widoków, jaki mieliśmy okazję podziwiać w tym kraju.
Na miejscu poznaliśmy Przemiłą Panią, będącą współwłaścicielką tego solnego biznesu. Prowadzi ona maleńki uroczy sklepik w jaskini. Możecie tutaj kupić na pamiątkę woreczek soli jej własnej produkcji. Nie żałujcie sobie, ponieważ ta niepozorna substancja ma nie tylko walory smakowe, ale też właściwości lecznicze i upiększające. Taki prezent – dla kogoś bliskiego lub samego siebie – będzie znacznie cenniejszy niż magnes na lodówkę.
Mamy takie osobiste przemyślenie, którym chętnie się z Wami podzielimy. Z jednej strony wydaje nam się, że właściciele panwi solnych mogliby zrobić ze swoich upraw dochodowy biznes turystyczny. Z drugiej zaś cieszymy się, że nie ma tutaj czystej komercji, a teren – pomimo ewidentnej ingerencji człowiek – wciąż wygląda dziko i naturalnie. To pocieszające, że są jeszcze takie miejsca, w których ludzie współpracują z naturą, a nie całkowicie ją sobie podporządkowują.
Panwie solne Malta – bilety
My zobaczyliśmy panwie solne w możliwie najuczciwszej cenie – za darmo. Przybrzeżną “farmę soli” najpierw podziwialiśmy samodzielnie, a następnie współwłaścicielka całego biznesu opowiedziała nam (jak prawdziwy przewodnik) o procesie produkcji i dystrybucji. Polecamy taki sposób zwiedzania. : )
Panwie solne Xwejni Bay – dojazd
Panwie solne znajdują się w miejscowości Żebbuġ, na północnym wybrzeżu Gozo. Dokładną lokalizację odwiedzonego przez nas miejsca znajdziecie na końcu wpisu.
- My dotarliśmy do atrakcji autobusem typu hop on – hop off z przewoźnikiem City Sightseeing. Objechaliśmy w ten sposób całą wyspę Gozo. Jeśli macie mało czasu na zwiedzanie, zdecydowanie polecamy ten środek transportu.
- Samochód. W okolicę panwi z łatwością dojedziecie autem lub taksówką, które na wyspie są stosunkowo tanie.
Panwie solne na Gozo – godziny otwarcia
Teren, na którym znajdują się panwie solne, nie jest w żaden sposób ogrodzony ani zamknięty. Możecie więc obejrzeć je o dowolnej porze dnia. Rekomendujemy późne popołudnie, abyście mogli obejrzeć przy okazji zachód słońca.
Z kolei godziny otwarcia sklepiku w jaskini są raczej umowne. : )
Panwie solne Malta – czas zwiedzania
Na zwiedzanie panwi solnych możecie poświęcić 1 minutę, a możecie też 1 godzinę – wszystko zależy od tego, jak bardzo spodoba Wam się tutejszy krajobraz. Wydaje nam się jednak, że 60 minut w planie dnia na tę atrakcję wystarczy w zupełności – wliczamy w to ogólne zachwyty nad uroczym widoczkiem, sesję zdjęciową oraz zakupy w lokalnym sklepiku.
Panwie solne Xwejni Bay – ciekawostki i wskazówki
- Pod żadnym pozorem nie wchodźcie stricte na teren panwi solnych (to znaczy: niech Wasza stopa nie postanie w żadnym kwadracie ani prostokącie, krótko mówiąc: “panew to lawa”). Postarajcie się ich ani nie zniszczyć, ani nie zanieczyścić. Pamiętajcie, że to nie tylko atrakcja turystyczna i ciekawe urozmaicenie krajobrazu, ale też źródło zarobku dla właściciela.
- Na wyspie Gozo działają taksówkarze-przewodnicy. Podobno to dość popularna forma zwiedzania. Kierowcy czekają w porcie, do którego wpływają statki z Malty. Przybyłym pasażerom oferują prywatną objazdówkę samochodem z lokalnym przewodnikiem (czyli taksówkarzem we własnej osobie). My wykupiliśmy już wcześniej bilet na autobus hop on – hop off, ale gdybyśmy wiedzieli wcześniej o takie formie podróżowania, możliwe, że zdecydowalibyśmy się na “vipowski tour”. Nie pamiętamy dokładnie ceny, ale wydawał się to całkiem opłacalny biznes, zwłaszcza dla podróżujących czteroosobową grupą. Nasz autobus pojawiał się na kolejnych przystankach mniej więcej co 45-60 minut, dlatego mieliśmy ściśle określony czas na zwiedzenie danego miejsca. Z prywatnym kierowcą sami decydujecie, ile czasu i gdzie spędzicie.
- W pobliżu panwi solnych znajdziecie tablicę upamiętniającą niezwykły sportowy wyczyn pewnego atlety. 28. lipca 1985 roku Nicky Farrugia ustanowił światowy rekord w pływaniu. Jako pierwszy człowiek dotarł z Sycylii na Maltę. Zajęło mu to 30 godzin i 17 minut.
Panwie solne na Gozo – opinie
- Patrix – 7/10. Fajnie było dowiedzieć się jak powstaje sól morska. Przynajmniej ta mniej przemysłowa, rzec można w modny sposób – tą “rzemieślnicza sól morska”. Panwie solne to po prostu prostokątne otwory na wybrzeżu i sklepiki z solą. Jest to miły widok, ale nie spodziewajcie się tu niczego więcej.
- Wiolczix – 8/10. Nigdy wcześniej nie widziałam podobnej atrakcji. To nie jest tak, że widok panwi solnych powalił mnie na kolana, ale – fakt faktem – są naprawdę fotogeniczne. Przyznam, że nie znałam wcześniej tego sposobu pozyskiwania soli morskiej, więc wycieczkę zaliczam do serii edukacyjnych. Nie byłam również w sklepiku w jaskini, więc muszę przyznać, że w tym miejscu spotkały mnie same nowości. No i przepiękny krajobraz do podziwiania. 🙂
Panwie solne Malta – najczęściej zadawane pytania
Gdzie zobaczyć panwie solne na Malcie?
Najpopularniejszym miejscem zwiedzania panwi solnych na Malcie jest Gozo. My zobaczyliśmy je w północnej części wyspy, w pobliżu miejscowości Żebbuġ. Jeśli jednak nie planujecie rejsu na Gozo, nie martwcie się. Panwie solne możecie zobaczyć również w okolicach Bugibby, w Salina Bay, a także w pięknej wiosce rybackiej Marsaskala oraz jej okolicach.
Z czego słynie wyspa Gozo?
Wyspa Gozo słynie z licznych atrakcji turystycznych. Imponujące budowle i piękne krajobrazy można znaleźć na całej wyspie. Przyjeżdżając na Gozo, koniecznie zobaczcie: miasto Rabat (zwane też Victoria) ze wspaniałą cytadelą, miejscowość Gharb, wioskę Xlendi, bazylikę i sanktuarium Ta’ Pinu, megalityczną świątynię Ggantija i – oczywiście – panwie solne przy Xwenji Bay.
Ile kosztuje rejs na Gozo?
W zależności od pory dnia, bilet normalny na rejs Malta-Gozo kosztuje 4-5 euro. Biorąc pod uwagę fakt, że promy kursują przez całą dobę, oferta wydaje się być naprawdę kusząca.
Ile czasu potrzeba na Gozo?
Trzy dni to optymalny czas na dokładne, niespieszne zwiedzenie wyspy Gozo. Jeśli macie dwa dni, uda Wam odhaczyć większość atrakcji turystycznych, ale będziecie musieli się pospieszyć. My mogliśmy poświęcić tej wyspie zaledwie jeden dzień, ale to wystarczyło, żeby zobaczyć “Gozo w pigułce”. Jesteśmy pewni, że lepiej przyjechać tutaj na chwilę, niż nie przyjechać wcale.
Panwie solne Xwejni Bay – mapa
Panwie solne, które zobaczyliśmy, znajdują się w północnej części wyspy Gozo.